Энэ жилийн Олимп Монголчуудын хувьд маш сайхан наадам боллоо. Хоёр алт, хоёр мөнгөн медаль хүртсэн манай баг Олимпид ердөө л 29 тамирчин явуулсан, долоон тамирчин тутмын нэг медаль авлаа гэсэн үг. Үүнийг жишээлбэл, 331 тамирчин илгээсэн Канадын багтай харьцуулбал тэд ердөө 18 медальтайгаар олимп дуусгав. Манай баг тамирчид медалийн тоогоор Бельги, Швед, Австри, Финланд, Грек зэрэг гайгүй хөгжилтэй орнуудын тамирчдыг ардаа орхисон байсан. Гайхалтайяа, гайхалтай.
Монголынхоо нэрийг дэлхийн тавцанд өргөн, гадаад дотоодод байгаа биднийхээ урам, сэтгэлийн тэнхээг дээшлүүлж, хийморийг сэргээж өгсөн тамирчдадаа их баярлалаа. Өчигдөр орой шөнө дөл болтол хүлээн сууж Сэрдамба, Бадар-Ууган хоёрынхоо тоглолтыг харав. Сэрдамба анхнаасаа баруун гараа огт өргөхгүй байгаад байсан нь гэмтэлтэй холбоотой юм санж. Бадар-Ууган бол дэндүү илэрхий давамгүй байсан. Олимпийн дэвжээнд өрсөлдөгчөө ийнхүү өчиггүй буулгаж авна гэдэг үнэхээр бахдамаар байна.
Монгол Улсад олимпын анхны алтан медаль авчирсан Түвшинбаярын амжилтанд бид бүгдээрээ уяран хайлан баясаж, зөрчилдөөнтэй төрийн удирдлагууд хүртэл эвлэрэн нэгдсэн мэт санагдаж байлаа. Энэ үзэгдэл Нелсон Мандела хэрхэн Өмнөд Африкийн Бүгд Найрамдах Улсын хар цагаан арьстны хоорондох зөрчлийг регби спортоор “дамжуулан” зөөлрүүлсэн талаарх номыг санагдуулж байв. Үнэндээ бол дуртай спорт, сайхан сайхан болон амжилтанд тэмүүлэх нийтийн хүсэл, түүнийг зангидаж чадсан ухаантай удирдагчаас манайханд сурах зүйл их байгаа байх.
Амжилт бүхний цаана нөр их хөдөлмөр байдаг. Миний хувьд хамгийн их тэвчээр хатуужилтай тамирчин гэвэл АНУ-ын усанд сэлэлтийн тамирчин, 41 настай Дара Торрес юм. Түүнд жинхэнэ тамирчин хүний эр зориг байна. Хамгийн их сэтгэл зүйн хямрал даван гарч ирсэн бөгөөд хамгийн настай тамирчин бол Канадын морин спортын тамирчин Иан Миллар (мөнгө медаль) байх гэж бодож байна. Дөнгөж 5 сарын өмнө хорт хавдараар эхнэрээ алдсан гунигт дурсамжтайгаар Бээжинд ирсэн тэрээр 2012 оны Лондонгийн Олимпод хүүхдүүдийнхээ хамт дахин гарах магадлалтай байгаа. Мартсанаас энэ бол түүний 9 дэх Олимп байв.
Хамгийн алдарт тамирчин гэвэл хүн бүхэн АНУ-ын усанд сэлэлтийн тамирчин Майкл Фелпсыг (8 алт) дурдах болов уу. Гэхдээ түүний амжилтанд түүний удамшлын өвчний давуу тал нөлөөлсөн гэх яриа бий (өөрөө ч энэ талаар номондоо дурджээ). Майклд 5000 хүн тутамд нэг тохиолдох Марфаны синдромын шинж тэмдэгүүд байдаг. Энэ өвчний хамгийн нийтлэг шинж бол хэтэрхий урт мөч, урт нарийн хуруунууд, үе мөчний хөдөлгөөн дэндүү уян байх явдал юм. Майклын хувьд гараа алдлан зогсоход биеийн өргөн, өндөрөөсөө урт байдаг. Майкл угаасаа аварга том хөлтэй дээрээсээ шагайн үеэр их уян тул сэлэхдээ загас шиг байхаас аргагүй. Гэхдээ биеийн энэ шинжээр нь түүнийг энэ өвчтэй гэж оношлоогүй, түүний зүрхний хэт хурдан цохилтонд санаа зовсон дасгалжуулагч анх шинжилгээнд хамрагдахыг зөвлөж, шинжилгээгээр ч түүний синдром оношлогдсон байна. Энэ синдромтой хүмүүс зүрх судасны өвчнөөр өөд болох нь бараг гарцаагүй тул хэт их ачаалалтай ажиллахыг зөвлөдөггүй аж. Дэлхийн шилдэг зүрхний эмч нарын хяналтанд байдаг Майклын хувьд дасгал сургуулилтаа зохицуулан хийж энэ өвчний муу талыг сэдрээхгүй байвал бүр их амжилт болох байх гэж бодож байна.
Олимпийн уур амьсгалаар хөглөсөн өдрүүдэд дууслаа. Дөнгөж саяхан нэг өдөр ажилдаа ирж, Олимпын нээлтийн төгсгөл хэсгийг үзэж байсансан. Бид цагийн зөрөөнөөс болж эхний хэсгийг үзэж чадаагүй, бодвол олон сайхан зүйл гараа биз дээ. Бамбар цэнгэлдэх хүрээлэнд орж ирсэн тэр мөчөөс эхлэн нилээн сунжран байж эцэст нь олимпын бамбарыг хамгийн сүүлчийн тамирчин бариад агаарт хөөрч эхлэв. Бид ч одоо юу болох бол хэмээн сэтгэл догдлон хараад л байлаа. Гэтэл нөгөө тамирчин маань гүйж байгаа аятай агаарт яваад л байх юм. Манай ажлынхны заримынх нь тэвчээр алдагдаж "нөгөө уул хад даваад нисдэг хятад киноны баатар шиг" гэв. Нөгөө нь залгуулан авч "одоо бамбарыг дайсны тал аваад зугтана, эрэлхэг хятадууд аврах болно" гэж инээлдэж байсансан. Ямар ч байсан хятадуудад дургүй талууд ч гэсэн нэг их улс төржүүлж, хэл ам хийхгүйгээр намуун, тайван Олимп "явуулж" орхилоо.
